Αινίγματα
Αίνιγμα είναι η αναφορά των ιδιοτήτων και των γνωρισμάτων ενός αντικείμενου, χωρίς ν’ αναφέρεται το ίδιο το αντικείμενο.
Εχω ένα βαρελάκι που ‘χει δυο ειδών κρασάκι.
Τι είναι;
Απάντηση:
το αυγό
Κινούμαι όταν κινείσαι. Αδύνατο να είμαι εκεί όπου εσύ δεν είσαι.
Τι είναι;
Απάντηση:
η σκιά
Αόματος , ακόκκαλος στον ουρανό πετάει.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο καπνός
Τρικέφαλος, δεκάποδος, πενηνταδυονυχάτος.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ζευγάς και τα βόδια
Καλαγκαθένιο το μαντρί και κόκκινα τα γίδια.
Τι είναι;
Απάντηση:
το ρόδι
Σούβλα κρεατένια. Κομμάτια σιδερένια.
Τι είναι;
Απάντηση:
το δάχτυλο με τα δαχτυλίδια
Σιγανή, σιωπηλή.Το σαμάρι κουβαλεί.
Τι είναι;
Απάντηση:
η χελώνα
Ψηλός, ψηλός καλόγερος κουδούνια φορτωμένος.
Τι είναι;
Απάντηση:
το κυπαρίσσι
Ράχη, ράχη πήγαινα τρώγοντας βλαχόσφαχτα.
Τι είναι;
Απάντηση:
το ψαλίδι
Στρογγυλό μηδενικό , καθαρά ελληνικό , θεραπεύει φίνα , τη μικρή μας πείνα.
Τι είναι ;
Απάντηση:
Το κουλούρι
Σαρανταδυό πουκάμισα, απ’ έξω το παλιό μου .
Τι είναι;
Απάντηση:
Το κρεμμύδι
Έρχομαι φίλε από μακριά κι αν είναι ορισμός σου, να χτίσω το καλύβι μου έξω από το αρχοντικό σου.
Τι είναι;
Απάντηση:
το χελιδόνι
Πέφτω εδώ , πέφτω εκεί, με παρασέρνει ο άνεμος. Κι όταν φυσάει , τρέχω .
Ποιος είμαι; Άραγε μπορείς, ψάχνοντας λίγο , να με βρεις;
Τι είναι;
Απάντηση:
το φύλλο το ξερό
Δεν είμαι φεγγάρι, δεν είμαι αστέρι, μα φέγγω με τον πισινό το καλοκαίρι.
Τι είναι;
Απάντηση:
η πυγολαμπίδα
Είναι ένα πράμα που το έχουν όλα τα πράματα.
Τι είναι;
Απάντηση:
το όνομα
Μια κοντούλα παχουλή πάντα κόκκινα φορεί, έχει πράσινα μαλλιά και σποράκια στην κοιλιά.
Τι είναι;
Απάντηση:
η ντομάτα
Ουρανός ατσάλι και γη πετάλι, γάτου ποδάρι και φιδιού κεφάλι.
Τι είναι;
Απάντηση:
η χελώνα
Χίλιοι μύριοι κατεβαίνουν, και οι δυο τους απαντάνε και τ’ όνομά τους αλλάζουν.
Τι είναι;
Απάντηση:
σιτάρι, μυλόπετρες και αλεύρι
Εκεί που είσαι ήμουν και ‘δω που είμαι θα ‘ρθεις.
Τι είναι;
Απάντηση:
γέρος και νέος
Το ‘χετε φάει όλοι σας, μπορώ να ορκισθώ, μα ούτε ώμο τρώγεται, ούτε ψητό, ούτε βραστό.
Τι είναι;
Απάντηση:
ξυλοδαρμός
Τα χείλη του στα χείλια μου, το χέρι του στο χέρι μου.
Τι είναι;
Απάντηση:
το κύπελλο
Όλη μέρα μπουκωμένα και την νύχτα αδειασμένα.
Τι είναι;
Απάντηση:
τα παπούτσια
Όλους ταΐζει και δεν τρώει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το κουτάλι
Ένα σπίτι στρογγυλό, κι έχει νύφη και γαμπρό, πεθερά και πεθερό.
Τι είναι;
Απάντηση:
το καρύδι
Όταν το θάβουν ζωντανεύει.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο σπόρος
Τι είναι αυτό που άλλοι το ‘χουν μισό, άλλοι ολόκληρο κι άλλοι καθόλου;
Απάντηση:
οι γονείς
Άσπρος κάμπος, μαύρα γίδια.
Τι είναι;
Απάντηση:
τα γράμματα στο χαρτί
Ο πρόσωπο άσπρο, κι η καρδιά κρύα.
Τι είναι;
Απάντηση:
το χιόνι
Μια βαρκούλα φορτωμένη στη σπηλιά μπαίνει και βγαίνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το κουτάλι στο στόμα
Γεννημένη σε κουκούλι, μαθημένη από μικρούλι, να κουνάει με χαρά τα δικά της τα φτερά.
Τι είναι;
Απάντηση:
η πεταλούδα
Φτιαγμένο καλλιτεχνικά, σε γράμματα κολλάω, άμα δεν πάρω όμως λεφτά, δεν πρόκειται να πάω.
Τι είναι;
Απάντηση:
το γραμματόσημο
Τρέχει σαν πουλί, μα πουλί δεν είναι. Έχει αυτιά γαϊδάρου μα γάιδαρος δεν είναι.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο λαγός
Ποιο είναι ένα πραματάκι, μικρό μικρό και μαύρο, που και το βασιλιά σηκώνει;
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ψύλλος
Τόσο βαρύ σα σίδερο, τόσο γλυκό σα μέλι, μήτε στο χέρι πιάνεται, μήτε στην τσέπη μπαίνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ύπνος
Μια μικρή μικρή νοικοκυρά, μεγάλες πίτες κάνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
η μέλισσα
Ανεβαίνει, κατεβαίνει και χωρίς να τρώει παχαίνει, μοναχά στριφογυρίζει κι η κοιλίτσα της γεμίζει.
Τι είναι;
Απάντηση:
η κουβαρίστρα
Σφυρίζει, βουίζει, βογκάει, τρίζει.Τον ακούς μα δεν τον βλέπεις.
Τι είναι;
Απάντηση:
0 άνεμος
Απάνω κόφτει, κάτω κόφτει,
στη μέση κόρη λέει και λέει…
Τι είναι;
Απάντηση:
τα δόντια και η γλώσσα
Φιλντισένιο περιβόλι, κελαϊδεί γλυκό αηδόνι.
Τι είναι;
Απάντηση:
η γλώσσα
Έχω ένα βαρελάκι που έχει δυο λογιών κρασάκι.
Το ένα έχει μάλαμα, το άλλο έχει ασήμι.
Τι είναι;
Απάντηση:
το αυγό
Με βελόνα και κλωστή είναι φτιαγμένο, με κόπο πολύ.
Τα χρώματά του γίνονται από φυτά, στολίζει κρεβάτια, μαξιλάρια και χαλιά.
Τι είναι;
Απάντηση:
το κέντημα
Στολισμένη καμαρώνει, όλα τα προικιά σηκώνει.
Είναι του σπιτιού στολίδι και του ρουχισμού σκαφίδι.
Τι είναι;
Απάντηση:
η κασέλα
Από κοντά σου έρχομαι, φαΐ, ψωμί, δε σου γυρεύω.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ίσκιος
Το ένα του χέρι είναι μακρύ, με το άλλο αρπάζει το κολλητήρι στη στιγμή.
Κάνει ό,τι μπορεί για να κερδίσει το ψωμί του.
Άσχημη και πονηρή είναι η μορφή του.
Ποιος είναι;
Απάντηση:
ο Καραγκιόζης
Κοντός με τεράστιο κεφάλι έχει το μαύρο του το χάλι.
Η μύτη του είναι σουβλερή, μα θαρρεί ότι αρέσει πολύ.
Ποιος είναι;
Απάντηση:
Μορφονιός
Θείος του Καραγκιόζη και βοσκός είναι άξεστος και αγαθός.
Τσαρούχια και φουστανέλα φορεί και στο χέρι τη γκλίτσα κρατεί.
Ποιος είναι;
Απάντηση:
Μπαρμπα-Γιώργος
Το αδράχτι
Άψυχος ψυχή δεν έχει, παίρνει τις ψυχές και φεύγει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το αεροπλάνο
Με το κρύο τη φοράει, με τη ζέστη τη μαδάει. Τι είναι;
Τι είναι;
Απάντηση:
η αλεπού και το τρίχωμά της
Είναι λευκό σαν πούπουλο, και δεν μπορείς να το κρατήσεις ούτε ένα λεπτό.
Τι είναι;
Απάντηση:
η αναπνοή
Άμα τη δέσω, πορπατεί, κι άμα τη λύσω, στέκει.
Τι είναι;
Απάντηση:
η αναπνοή
Είναι ένα θεριό που το πρωί πορπατεί με τα τέσσερα,
το μεσημέρι με τα δύο και το βράδυ με τα τρία.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο άνθρωπος
Είκοσι χρονών λύκος, σαράντα βόιδι, ογδόντα κότα.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο άνθρωπος ως προς τα δόντια του
Κούφιος έλατος δροσιά γιομάτος.
Τι είναι;
Απάντηση:
Το βαρέλι με νερό (ή κρασί)
Αν και θρόνος μου ταιριάζει, στο παράθυρο με βάζουν. Τι είναι;
Τι είναι;
Απάντηση:
ο βασιλικός
Από ψηλά γκρεμνίζεται, πέφτει και δε ραγίζεται.
Τι είναι;
Απάντηση:
η βροχή
Εκεί που είσαι ήμουν και ‘δώ που είμαι θά ‘ρθεις.
Τι είναι;
Απάντηση:
γέρος και νέος
Η σκρόφα μας η λούγκρα μας, η λουγκροφαγωμένη, όλον τον κόσμον έφαγε κι ακόμα δε χορταίνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
γη-τάφος
Σανίδα παλιοσάνιδα βρέχεται, χιονίζεται, ποτέ της δε σαπίζεται.
Τι είναι;
Απάντηση:
η γλώσσα
Είναι γύρου γύρου κάγκελα και μέσα παίζει φράκτης.
Τι είναι;
Απάντηση:
η γλώσσα και τα δόντια
Περπατάω περπατάω και τρίμματα βγάζω.
Τι είναι;
Απάντηση:
η γομολάστιχα
Τι είν’ αυτό που άλλοι το ‘χουν μισό, άλλοι ολόκληρο κι άλλοι καθόλου;
Τι είναι;
Απάντηση:
Οι γονείς
Είναι ένα φίδι που βάνου στο λαιμό.
Τι είναι;
Απάντηση:
Η γραβάτα
Κομμάτι παλιομπάλωμα το πέλαγος περνάει και του βασιλιά μιλάει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το γράμμα (η επιστολή)
Με τα χέρια τα δώνουν, με τα πόδια τα παίρνουν.
Τι είναι;
Απάντηση:
τα δανεικά
Άσπρα περιστέρια σε κόκκινα μαδέρια κάθονται.
Τι είναι;
Απάντηση:
τα δόντια με τα ούλα
Είναι μακρύ σαν άντερο και τελειωμό δεν έχει.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο δρόμος
Μάνα και κόρη έχουν το ίδιο όνομα, η μάνα γεννάει και η κόρη αρμέγεται.
Τι είναι;
Απάντηση:
η ελιά (δέντρο και καρπός)
Πράσινα είν’ τα νιάτα μου, μαύρα τα γερατειά μου, χαροποιά η θλίψη μου, θροφή τα δάκρυά μου.
Τι είναι;
Απάντηση:
η ελιά (καρπός)
Πετεινός νυχάτος, μακροποδαράτος, περπατεί και κρίνει τη δικαιοσύνη.
Τι είναι;
Απάντηση:
η ζυγαριά
Κλειδώνω, μανταλώνω, τον κλέφτη μέσα βρίσκω.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ήλιος
Τρακόσιοι εξήντα γερανοί, τριάντα περιστέρια, σε δώδεκα φωλιές γεννούν και σ’ έν’ αυγό κλωσσάζουν.
Τι είναι;
Απάντηση:
ημέρες, μήνες και χρόνος
Εδώ είμαι κι εκεί βρίσκομαι.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ήχος
Ποια είναι εκείνη η μάνα που γεννάει τα παιδιά της και τα καταπίνει;
Τι είναι;
Απάντηση:
η θάλασσα
Πόδια έχει, χέρια έχει, κεφαλή κι ουρά δεν έχει.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο κάβουρας
Χωρίς να σε κόψω σε κάνω διπλό.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο καθρέφτης
Χτυπώ, χτυπώ, δίχως να σε πονώ, μ’ αν πάψω να χτυπώ, χάθηκες στο λεπτό.
Τι είναι;
Απάντηση:
η καρδιά
Έχει κεφάλι, μα να σκεφθεί δε μπορεί.
Τι είναι;
Απάντηση:
το καρφί
Κολοκύθι επτάτρυπο, κάθε τρύπα κι όνομα.
Τι είναι;
Απάντηση:
το κεφάλι
Στο μαγειριό με συναντάς, με ξέρουνε οι κήποι, γι’ αυτό πολλές φορές για μένα κλαις χωρίς να έχεις λύπη.
Τι είναι;
Απάντηση:
το κρεμμύδι
Μ’ αφαιρείς, και μεγαλώνω, με προσθέτεις, και μικραίνω, ό,τι εύρω καταστρέφω, κι αν πιω νερό, πεθαίνω.
Τι είναι;
Απάντηση:
η φωτιά
Από μητέρα κόκκινη μαύρο παιδί γεννιέται.
Τι είναι;
Απάντηση:
φωτιά και καπνός
Σαν πεταλούδα έρχεται, σαν άνθος κατεβαίνει και σαν καλός διοικητής στη χώρα πάει και μπαίνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το χιόνι
Εσύ τον βλέπεις πάντοτε, ο βασιλιάς σπανίως και ο Θεός ποτέ.
Τι είναι;
Απάντηση:
τον όμοιο
Έχω κάτι που πόδια δεν έχει, και περπατά, φτερά έχει, και όμως δεν πετά.
Τι είναι;
Απάντηση:
το ψάρι
Ποιο είν’ εκείνο, που το βάζουμε στο τραπέζι, το κόβουμε, το μοιράζουμε, μα δεν το τρώμε;
Τι είναι;
Απάντηση:
τα τραπουλόχαρτα
Μ’ αφαιρείς και μεγαλώνω, με προσθέτεις και μικραίνω.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο λάκκος
Θάλασσα είναι, νερό δεν έχει, βουνό είναι, χώμα δεν έχει, κάμπος είναι, χόρτα δεν έχει, πόλη είναι, σπίτια δεν έχει.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο χάρτης
Από πάνω το τηγάνι κι από κάτω το μπαμπάκι κι από μπρος του το τσιμπίδι κι από πίσω το ψαλίδι.
Τι είναι;
Απάντηση:
το χελιδόνι
Από στραβό κλαδί κρέμεται κίτρινο φλουρί, το κρέας του δροσίζει, το αίμα του ζαλίζει.
Τι είναι;
Απάντηση:
κλήμα, σταφύλια και κρασί
Όταν πλυθώ, λερώνεται.
Τι είναι;
Απάντηση:
το νερό
Το φίδι τρώει τη θάλασσα και η θάλασσα το φίδι και στου φιδιού την κεφαλή καράβι αρμενίζει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το λυχνάρι
Στο βουνό γεννήθηκα, στο βουνό αναθρέφθηκα, μαύρος αράπης έγινα, στη θάλασσα κατέβηκα.
Τι είναι;
Απάντηση:
το καράβι
Χωρίς να σε κόψω σε κάνω διπλό.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο καθρέφτης
Εκκλησία θολωτή ένας στύλος την κρατεί.
Τι είναι;
Απάντηση:
η ομπρέλα
Ποιο είναι εκείνο που κανένας δεν το τρώει και μόνο ένας το τρώει;
Τι είναι;
Απάντηση:
το ξύλο και η φωτιά
Δυο καλά στεκούμενα, δυο περιπατούμενα, δυο μοιάζουνε, μα δεν ταιριάζουνε.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ήλιος και το φεγγάρι
Ποια είναι εκείνη η μάνα που γεννάει τα παιδιά της και τα καταπίνει;
Τι είναι;
Απάντηση:
η θάλασσα
Όλο μέσα και το κεφάλι έξω.
Τι είναι;
Απάντηση:
το καρφί
Είναι δυο κουβάρια, τ’ έναν μαύρο και τ’ άλλο άσπρο, κυλιούνται κυλιούνται και τ’ έναν τ’ άλλο πoτέ δε φτάνουν.
Τι είναι;
Απάντηση:
ημέρα και νύχτα
Πάπλωμα παπλωματίζει, πέφτει κάτω και μουγκρίζει.
Τι είναι;
Απάντηση:
τα κύματα της θάλασσας
Τη βλέπω, με βλέπει, της μοιάζω, μου μοιάζει, της μιλάω, δε μιλάει.
Τι είναι;
Απάντηση:
η φωτογραφία
Σφυρίζει, βουίζει, βογκάει, τρίζει, τον ακούς μα δεν τον βλέπεις.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο αέρας
Όταν βλέπω, δεν το βλέπω και το βλέπω, όταν δε βλέπω.
Τι είναι;
Απάντηση:
το όνειρο
Έχω το χρώμα της ελπίδας, πλέκω στεφάνια της πατρίδας.
Μα ξεπεσμός, σωστή ζαλάδα με βάζουν κάποτε στη φασουλάδα.
Τι είναι;
Απάντηση:
η δάφνη
Έχω κάτι που πόδια δεν έχει, και περπατά, φτερά έχει, και όμως δεν πετά.
Τι είναι;
Απάντηση:
το ψάρι
Περπατάει με τρία πόδια και βλέπει με τέσσερα μάτια.
Τι είναι;
Απάντηση:
0 γέρος
Όλη μέρα πεθαμένο και το βράδυ αναστημένο.
Τι είναι;
Απάντηση:
το λυχνάρι
Έχει πόλεις χωρίς σπίτια, έχει δάση χωρίς δέντρα, έχει ποτάμια χωρίς ψάρια.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο γεωγραφικός χάρτης
Πλοίο μπρος και πίσω πάει κ’ ούτε ένα κύμα κάνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το σίδερο
Πέντε αδέλφια το αρπάζουν, τριαντα δυό σφυριά το σπάζουν,μια κοπέλα τα’ αγκαλιάζει και στο ασκί τα κατεβάζει.
Τι είναι;
Απάντηση:
φαγητό, δάχτυλα, δόντια, γλώσσα
Τετράποδο ποδοπατώ, αλλ’ όμως δεν κινούμαι. Περί εμέν πολλοί γελούν, αναγινώσκουν, ομιλούν, ουδέ καταλαμβάνω.
Τι είναι;
Απάντηση:
το τραπέζι
Σαν σαΐτα ελαφρός στα πελάγη ξεναγός στα καράβια ουραγός.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο γλάρος
Ζώο που έχει τα κόκαλά του απ’ έξω.
Τι είναι;
Απάντηση:
το σαλιγκάρι
Είναι το μόνο πράγμα που σπάζει όταν προφέρεται το όνομά του.
Τι είναι;
Απάντηση:
η σιωπή
Είναι εκείνο που δε χρησιμεύει καθόλου, και όμως δεν μπορείς να πας πουθενά χωρίς αυτό.
Τι είναι;
Απάντηση:
η σκιά
Μπορείς να τη δεις το χειμώνα, αλλά δεν μπορείς να τη δεις το καλοκαίρι.
Τι είναι;
Απάντηση:
η αναπνοή
Κάποιος μας το δίνει και όλοι το ‘χουμε, ποτέ δε μας αφήνει όπου κι αν πηγαίνουμε.
Τι είναι;
Απάντηση:
το όνομα
Δειλός πολυκυνήγητος ποτέ δεν κλείνει μάτι, μ’ αυτιά σαν του γαϊδάρου και γρήγορος σαν άτι.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο λαγός
Πολύχρωμα, γυαλιστερά, εξήντα δόντια μυτερά, ίσως και παραπάνω και κάνω ομορφότερο εκείνον που δαγκάνω.
Τι είναι;
Απάντηση:
η χτένα
Είναι βαρύς σαν σίδερο, είναι γλυκός σα μέλι, μήτε με χέρι πιάνεται, μήτε στην τσέπη μπαίνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
ο ύπνος
Σα φίδι σφυρίζει, σα βόδι μουγκρίζει, σαν άλογο τρέχει, και πόδια δεν έχει.
Τι είναι;
Απάντηση:
η σφαίρα
Άσπρη κότα ψοφημένη ζωντανά πουλιά πλακώνει.
Τι είναι;
Απάντηση:
το πάπλωμα
Τρεις την βαστούν, όταν γεννά, μ’ αλήθεια, πρώτα πίνει, κάμνει παιδιά ευγενικά και πίσω της τ’ αφήνει.
Τι είναι;
Απάντηση
η πένα
Από τον άνθρωπο ψηλό κι από την κότα χαμηλό.
Τι είναι;
Απάντηση:
το καπέλο